«Փուչ» արտահանում. սա խեղկատակություն է, արհեստավարժ մոտեցում չէ. «Փաստ»

 

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Հետևեք մեզ Տելեգրամում՝ t.me/lurer4news

Պաշտոնական տվյալներով, նախորդ տարվա համեմատ Հայաստանի արտահանման ցուցանիշը զգալի աճ է գրանցել: Միայն հունվար-փետրվար ամիսներին արտահանման ծավալը 96,4 տոկոսով աճել է: Փորձագետները նշվածը բացատրում են ռուս-ուկրաինական հակամարտության ֆոնին ստեղծված իրավիճակով, ինչը թույլ է տալիս Հայաստանից դեպի ՌԴ վերաարտահանումներ իրականացնել: Այս ֆոնին վերջին շրջանում արևմտյան թե՛ պաշտոնական, թե՛ ոչ պաշտոնական խողովակներով հայտարարվում է, որ Հայաստանը, շրջանցելով պատժամիջոցները, իր տարածքով Ռուսաստան է արտահանում արևմտյան ռազմական տեխնոլոգիաներ: Արդեն տևական ժամանակ է՝ քննարկվում է նաև արևմտյան պատժամիջոցներին Հայաստանի միանալու հարցը: Երեկ կառավարության նիստից հետո էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը չբացառեց նաև, որ հայաստանյան մի շարք ընկերություններ կարող են երկրորդային պատժամիջոցների տակ հայտնվել՝ ընդգծելով, որ արդեն իսկ կան նման ընկերություններ:

Անդրադառնալով նախ արտահանման ցուցանիշներին՝ «Էքսպորտ Արմենիա» հայ արտահանողների ասոցիացիայի համահիմնադիր Էմիլ Ստեփանյանը «Փաստի» հետ զրույցում նշեց. «Արտահանման հրապարակվող ցուցանիշներին զուգահեռ պետք է հրապարակվեն նաև այն թվերը, որոնք կվերաբերեն միայն Հայաստանում արտադրված ապրանքների արտահանմանը: Ի տարբերություն հարևան Վրաստանի, Հայաստանում մինչ օրս գոյություն չունի «domestic export»-ի ցուցանիշ ասվածը: Վրաստանն ընդհանուր արտահանման ցուցանիշի մեջ առանձնացնում է «domestic export»-ի ցուցանիշը, որտեղ բացակայում է վերաարտահանման ցուցանիշը: Դրա համար մենք չենք կարողանում իրական արտահանումը և ժամանակավոր փող աշխատելը միմյանցից տարբերակել, իսկ ժամանակավոր փող աշխատելն արտահանում չէ: Կարելի է ասել՝ սա սպեկուլ յացիա է, ինչը տեղի է ունենում Ռուսաստանի խնդիրների ֆոնին: Ամենևին դեմ չեմ, որ Հայաստանը փող աշխատի, բայց հարց է, թե այդ փողն ուր է ուղղվում կամ որտեղ է ուղղվելու»:

Էմիլ Ստեփանյանի խոսքով, եթե այդ գումարներն ուղղվելու են նոր սարքավորումներ գնելուն, ավելի ժամանակակից տնտեսություն ունենալուն, միայն կարելի է ողջունել: «Բայց հիմա առանց տարբերակման ու ուսումնասիրության հրապարակում են այն ցուցանիշը, որը ձեռք է տալիս: Այդ թվերից էլ ուրախանում ենք, ինչը խեղկատակություն է, սա արհեստավարժ մոտեցում չէ: Երբ վաղը կամ մյուս օր արտահանման ցուցանիշը բացասական լինի, բոլոր պաշտոնյաները կփորձեն հատուկ վերլուծություններով ցույց տալ առանձին հատվածները, դե, բացասականի դեպքում պետք է, չէ՞, արդարացնեն, բայց այսօր հակառակն է: Բացի այդ, արտահանման ցուցանիշն անպայման պետք է համեմատել արդյունաբերության և գյուղատնտեսության ցուցանիշների հետ: Արտահանման ի՞նչ 96 տոկոսի մասին է խոսքը, երբ գյուղատնտեսությունը համարյա չի աճել, 1 տոկոսով էլ աճել է արդյունաբերությունը: Այդ դեպքում մենք ի՞նչ ենք արտահանել: Հնարավոր է՝ մի քիչ ծառայություն ենք արտահանել, բայց այդ ամենը ևս ուսումնասիրության կարիք ունի: Երբ գյուղատնտեսությունը դոփում է տեղում, արդյունաբերությունն էլ հետը, ստացվում է, որ «կես ճշմարտության» մասին է հայտարարվում: Շահագրգռված չեն օբյեկտիվ գնահատական տալ, ինչը սխալ է: Այն, ինչը մենք արտահանել ենք, մեր արտադրանքը չէ, սա, մեծ հաշվով, «փուչ» արտահանում է»,-ընդգծեց Ստեփանյանը:

Հետևեք մեզ Տելեգրամում՝ t.me/lurer4news

Վերոնշյալ պատժամիջոցների հնարավորության ու հետևանքների մասին խոսելով՝ նա ընդգծեց պետության դերի մասին: «Յուրաքանչյուր տնտեսական հարց քիչ թե շատ մեկտեղվում է քաղաքականի հետ: Այսօր Ռուսաստանի հետ մեր քաղաքական հարաբերություններն այդքան էլ «արևոտ» չեն: Կա «ամպամած» իրավիճակ՝ հաշվի առնելով երկուստեք հնչող հայտարարությունները: Այս ֆոնին Ռուսաստանն այսօր չի ցանկանում Հայաստանից կաթնամթերք ներմուծել, և այս առումով խոչընդոտներ կան: Նույն ձևով Եվրոպայի կամ այլ երկրների հետ հարաբերությունների համատեքստում հայաստանյան ընկերությունների՝ պատժամիջոցների ցուցակներում հայտնվելն այս կամ այն ձևով էլի կախված է այդ երկրների հետ մեր քաղաքական օրակարգից: Սա նշանակում է, որ կառավարությունը կարող է ազդել այդ ամենի վրա, որ, օրինակ՝ մի քիչ գոնե աչք փակեն որոշ հանգամանքների վրա կամ շատ խիստ չլինեն մեր ընկերությունների հետ: Օրինակ՝ ձևական մի քանի պատժամիջոց լինի, ու դրանով սահմանափակվեն»,-ասաց նա՝ շեշտելով, որ ամբողջ աշխարհը գիտի, որ կորոնավիրուսի համաճարակից, պատերազմից հետո Հայաստանը տնտեսապես զարգացած երկիր դառնալու կարիք ունի, իսկ քաղաքական անկախությունն ուղիղ կապ ունի տնտեսական անկախության հետ:

«Կառավարությունը, մեծ հաշվով, պետք է բանակցի: Եվրոպային ու երրորդ երկրներին պետք է հասկացնել, որ Հայաստանը, որն ամբողջությամբ՝ ձեռքով-ոտքով, կախված է ռուսական շուկայից, նաև արտաքին անկախ քաղաքականության շատ փոքր հնարավորություն ունի: Միևնույն ժամանակ ուզում եմ ընդգծել, որ նույն Եվրոպան և առանձին երկրներ իրենց առևտուրը Ռուսաստանի հետ 40 տոկոսով են կրճատել, 60 տոկոսով լավ էլ ներմուծում ու արտահանում են իրականացնում: Չմոռանանք նաև, որ ոչ սանկցիոն ապրանքներ են Հայաստանից անցնում ՌԴ՝ ընդ որում՝ Վրաստանով, իսկ սանկցիոն ապրանքները վրացիները պարզապես չեն թողնի անցկացնել»,-եզրափակեց Ստեփանյանը:

 

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Թողնել պատասխան

Ձեր էլ-փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են *-ով