Ռուս լրագրող Վլադիմիր Պոզների հեղինակային հաղորդման շրջանակում ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն անդրադարձել է Հայաստանի առաջ ծառացած խնդիրներին և պատասխանելով լրագրողի հարցին՝ նշել է, որ մեզ համար սպառնալիք է Թուրքիան:
«Իհարկե, Թուրքիան: Սպառնալիքը մեզ համար պատմական է, այն ընկալվում է ինչպես և՛ հայերի կողմից, այնպես էլ թուրքերն են մեզ ընկալում որպես սպառնալիք: Դրանով է բացատրվում փակ սահմանը, դիվանագիտական հարաբերությունների բացակայությունը: Սպառնալիքն այն է, որ Թուրքիան սահմանի բացման պարագայում կանի ամեն ինչ, որպեսզի Հայաստանը վերածի Աջարիայի նման վայրի՝ իր բիզնեսի տեսանկյունից, իր տնտեսության տեսանկյունից: Ես այստեղ որոշակի վտանգ եմ տեսնում»,– ասել է նա:
ՀՀ երկրորդ նախագահը նշել է, որ մեր պատմական կողմնորոշումը դեպի Ռուսաստան վրդովեցնում է ոչ միայն Թուրքիային: Այն վրդովեցնում է նաև ԱՄՆ-ին, ինչպես նաև շատ շատերին:
«Հայաստանում բավականին ակտիվ աշխատում են ուժեր, որոնք փորձում են խաթարել այդ հարաբերությունները, մեղադրել Ռուսաստանին այն բանում, որ մենք պարտվել ենք պատերազմում: Այսպես կոչված՝ հասարակական կազմակերպությունները, որոնք իրենց գլոբալ են համարում և իբրև գլոբալ արժեքներ են քարոզում, նրանք շատ են Հայաստանում: Եվ մենք տեսնում ենք, թե ինչպես է խարխլվում մեր ինքնորոշման հիմքը: Դա տեղի է ունենում ամենօրյա ռեժիմով»,- ասել է Քոչարյանը:
Պոզների հարցին այն մասին, թե ինչու Քոչարյանը հեռացավ 2008 թվականին, երկորդ նախագահը պատասխանել է, որ լրացել էր սահմանադրությամբ ամրագրված ժամկետը:
Խոսելով 2008 թվականի մարտին Երևանում զոհերի համար պատասխանատվություն կրելու մասին, քանի որ իրեն մեղադրում էին արյուն թափելու համար Քոչարյանը ասել է.
«Բացատրեմ: Արդեն ընտրված էր ՀՀ նոր նախագահը: Իմ ժամկետը ավարտին էր մոտենում և 2008 թվականի ապրիլի 9-ին ես հանձնեցի իմ լիազորությունները: Այսինքն՝ խոսքը իմ կողմից սեփական իշխանությունը պահպանելու մասին չէր: Փողոցային անկարգություններ էին տեղի ունենում, արտակարգ դրություն էր սահմանվել, ոստիկանության հետ բախումներ էին տեղի ունենում, որի ընթացքում 2 ոստիկան մահացավ, ավելի քան 180 մարդ էր վիրավորվել: Բեկորային վնասվածքներ կային, վիրավորվել էին նաև Մոլոտովի կոկտեյլներից: Այսինքն, միակ բանը, որ ես արել եմ այդ ժամանակ, արտակարգ դրություն սահմանելն էր, որը ես պարտավոր էի անել` ելնելով ծառայողական դիրքից: Տառացիորեն մեկ շաբաթ առաջ Հայաստանի սահմանադրական դատարանը չեղարկել է օրենքի այն հոդվածը, որով ինձ մեղադրանք է առաջադրվել:
Խոսելով Ղարաբաղյան վերջին պատերազմում պարտության հետևանքով Հայաստանից և Արցախից սկսված արտագաղթի մասին, Քոչարյանն ասել է.
«Իմ կարծիքով, բնականաբար, ինքնության որոշակի ճգնաժամ կա այդպիսի հարվածից ու այդպիսի շոկից հետո: Հարցը նաև նրանում է, թե ինչպիսի տեղ է զբաղեցնում պետությունը մեր սեփական ընկալման մեջ: Մենք շատ ուժեղ ազգային բաղադրիչ ունենք մեր ինքնության մեջ, բայց դրանում շատ փոքր տեղ է զբաղեցնում պետությունը: Դե դա պարզ է, մենք շատ երկար ժամանակ պետականություն չենք ունեցել, և պետականություն հասկացությունը չի արտացոլվել մեր գրականության, արվեստի մեջ»,– ասել է նա՝ հավելելով, որ Հայաստանում նույնը չէ, ինչը Ռուսաստանում է, այս առումով իրավիճակը ամբողջովին տարբեր է:
«Մեկ այլ կողմից, մեր ինքնության ուժեղ կողմերն են յուրահատուկ այբուբենը, յուրահատուկ լեզուն, յուրահատուկ եկեղեցին` Հայ Առաքելական Եկեղեցին: Սրանք ազգային տեսանկյունից մեզ հայ են պահում, բայց երբ պետության գաղափարը թույլ է, ինչ տարբերություն, հայ կլինես Ավստրալիայում, Լոս Անջելեսում, թե մեկ այլ տեղ: Այդ իսկ պատճառով շատ կարևոր է, որ պետությունը ձևավորի ազգային բյուրոկրատիան, որը կդառնա այդ ինքնության կրողը: Դա վերջին 3 տարում չի եղել, մեթոդաբար քանդվել են պետական ինստիտուտները, այսինքն ինստիտուցիոնալությունը խանգարող հանգամանք էր դարձել այս իշխանության համար: Ամեն բան ավելի խորն է»,– ասել է նա:
Ռոբերտ Քոչարյանը նշել է, որ հայերի համար շատ ավելի հեշտ է երկրից մեկնելը, քանզ կա մեծ սփյուռք: «Մեծ սփյուռքը մի կողմից լավ է, դա հսկայական ռեսուրս է, որը կարող է օգնել երկրի զարգացմանը, բայց եթե նրանք հիասթափված են երկրից, դա բերում է արտագաղթի մեծ ալիք, իսկ սփյուռքը վերածվում է հսկայական պատրաստի ենթակառուցվածքի, որը խթանում է այդ արտագաղթը: Այդ իսկ պատճառով մենք պետք է գրավիչ ու ձգող երկիր լինենք, հայկական աշխարհի կենտրոնը, բայց եթե համատարած հիասթափություն է տիրում Հայաստանի նկատմամբ, ապա այդ գործընթացը լրիվ հակառակ ուղղությամբ է շրջվում»,- ասել է ՀՀ երկրորդ նախագահը:
